संजय गांधी निराधार योजना 2024

संजय गांधी निराधार योजना माहिती: महाराष्ट्र सरकार राज्यातील नागरिकांचा सामाजिक आणि आर्थिक विकास करण्यासाठी विविध योजनांची सुरुवात करते. आज राज्यात अनिश्चित स्थितीत असलेल्या व्यक्ती, अंध, अपंग, अनाथ मुले, मोठी आजार, घटस्फोटीत स्त्रिया, दुर्लक्षित महिला, वेश्याव्यवसायातून मुक्त स्त्रिया, अत्याचारी महिला, ट्रान्सजेंडर इत्यादीला आर्थिक सहाय्य करण्याच्या उद्देशाने लागू केलेल्या “संजय गांधी निराधार योजना” या एका योजनेची पूर्ण माहिती आपल्याला या लेखामध्ये मिळेल.  योजनेत विविध अनिश्चित स्थितीत आढळलेल्या लोकांना आर्थिक मदत देण्यात येते. या योजनेच्या अंतर्गत असणार्‍या व्यक्तींना आर्थिक साहाय्य, रोजगार, आवास, आरोग्य सेवा, शिक्षण, उद्योग, आणि कौशल्य विकास साठी मदतीची सुविधा प्राप्त होते.

महाराष्ट्र सरकार ही सामाजिक आणि आर्थिक विकास करण्यासाठी “संजय गांधी निराधार योजना” ही योजना सुरू केली आहे. ह्या योजनेच्या अंतर्गत अनिश्चित स्थितीत असलेल्या लोकांना आर्थिक मदत देण्यात येते यामध्ये प्रत्येक लाभयार्थ्याला दरमहा 1,500 रुपये आणि एकापेक्षा अधिक लाभार्थी असलेल्या कुटुंबाला दरमहा 1,500 रुपयांचे आर्थिक सहाय्य मिळनार आहे. ह्या योजनेच्या अंतर्गत विविध सेवा जसे कि रोजगार, आवास, आरोग्य सेवा, शिक्षण, उद्योग, आणि कौशल्य विकास साठी मदतीची सुविधा प्राप्त केली जाईल.

संजय गांधी निराधार योजना

उद्देश: या योजनेचा मुख्य उद्देश हा निराधार व्यक्तींना आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे हा आहे.

लाभार्थी: या योजनेच्या अंतर्गत राज्यातील निराधार व्यक्ती लाभान्वित होतात.

लाभ: प्रत्येक लाभार्थीला दरमहा १,५०० रुपये आर्थिक सहाय्य मिळेल.

अर्ज करण्याची पद्धत: या योजनेत अर्ज करण्याची पद्धत ऑफलाईन किंवा ऑनलाईन असू शकते.

अधिक माहिती: या योजनेच्या अंतर्गत लाभार्थ्यांना आर्थिक मदत देण्यासाठी, आवश्यक आहे की त्यांनी एका निराधार आर्थिक स्थितीत असणे आवश्यक आहे. तसेच, या योजनेच्या लाभार्थी व्हा ते जे समाजातील कमी प्रतिष्ठांकित, अंध, अपंग, अनाथ मुले, मोठी आजार, अस्थिर वेतनाच्या कामगार, विधवा, अपंग महिला, विशेष रोगाच्या लोकांसाठी आहेत.

संजय गांधी निराधार योजना वैशिष्ट्ये

  • योजनेची सुरुवात: या योजनेची सुरुवात केंद्र शासनाद्वारे केली गेली आहे.
  • अपत्य संख्येची अट: योजनेअंतर्गत लाभ मिळवण्यासाठी अर्जदाराच्या अपत्य संख्येत कोणत्याही पद्धतीची अट राहणार नाही.
  • अनाथ मुले-मुली: योजनेच्या अंतर्गत अनाथ मुले-मुली यांना लाभ मिळेल. याचा अर्थ होतो, आई-वडील मृत्यू झाला असेल अशा स्थितीत अनाथ झालेल्या व अनाथ आश्रमात राहणार्‍या मुले-मुलींना या योजनेचा लाभ मिळेल.
  • अर्ज प्रक्रिया: या योजनेची अर्ज प्रक्रिया ऑफलाईन आणि ऑनलाईन केली गेलेली आहे, ज्यामुळे अर्जदार घरी बसून मोबाइल अथवा इतर साधनांच्या सहाय्याने योजनेसाठी अर्ज करू शकतो.
  • DBT: योजनेअंतर्गत मिळाली जाणारी लाभाची रक्कम अर्जदारच्या बँक खात्यात DBT च्या सहाय्याने जमा करण्यात येते.

संजय गांधी निराधार योजना उद्देश

  • आर्थिक सहाय्य: राज्यातील निराधार व्यक्तींना दरमहा आर्थिक सहाय्य उपलब्ध करण्याच्या उद्देशाने ही योजना सुरुवात केली गेलेली आहे.
  • जीवनमान सुधार: योजनेअंतर्गत राज्यातील निराधार व्यक्तींचे जीवनमान सुधारावे यासाठी ही योजना सुरुवात केली गेली आहे.
  • सशक्त आणि आत्मनिर्भर: योजनेच्या माध्यमातून राज्यातील निराधार व्यक्ती सशक्त तसेच आत्मनिर्भर व्हावेत यासाठी ही योजना सुरुवात केली गेली आहे.
  • सामाजिक व आर्थिक विकास: योजनेमार्फत राज्यातील निराधार व्यक्तींचा सामाजिक तसेच आर्थिक विकास व्हावा यासाठी ही योजना सुरुवात केली गेली आहे.
  • स्वावलंबन: योजनेअंतर्गत राज्यातील निराधार व्यक्तींना इतरांवर अवलंबून राहण्याची, त्यांच्या दैनंदिन खर्चासाठी आणि पैसे उधार घेण्याची आवश्यकता नसल्याची आशा ठेवली जाते.
  • सामाजिक सहाय्य: या योजनेच्या माध्यमातून राज्यातील निराधार व्यक्तींना सामाजिक सहाय्य मिळेल, जीवनमानाचा सुधार करण्यासाठी ही योजना सुरुवात केली गेली आहे.
  • स्वतंत्रता: या योजनेमार्फत निराधार व्यक्तींना स्वतंत्रता मिळेल, त्यांच्यासाठी आत्मनिर्भरता प्राप्त करण्यात मदत मिळेल.

सोलर रूफटॉप सब्सिडी योजना : इथे क्लिक करा 

संजय गांधी निराधार योजना लाभार्थी यादी

संजय गांधी निराधार योजना लाभार्थी यादी

  • निराधार व्यक्ती
  • तुरुंगात शिक्षा भोगत असलेल्या कैद्यांची पत्नी
  • अपंगातील, अस्तिव्यंग, अंध, मूकबधिर, कर्णबधिर, मतिमंद प्रवर्गातील स्त्री-पुरुष
  • अनाथ मुले
  • देवदासी
  • मोठ्या आजाराने ग्रस्त व्यक्ती
  • घटस्फोटीत स्त्रिया
  • दुर्लक्षित महिला
  • वेश्याव्यवसायातून मुक्त स्त्रिया
  • अत्याचारी महिला
  • आत्महत्या केलेल्या शेतकऱ्यांच्या विधवा पत्नी
  • क्षयरोग, कर्करोग, पक्षाघात, प्रमस्तीष्कघात, एड्स, कुष्ठरोग इत्यादी आजारांमुळे स्वतःचा चरितार्थ चालवू न शकणारे पुरुष व महिला
  1. संजय गांधी निराधार योजना आवश्यक पात्रता व अटी:
    • पात्र अर्जदार:
      • महाराष्ट्र राज्याचा मूळ रहिवाशी
    • लाभार्थ्यांचा बांधिल्याची यादी:
      • दारिद्र्य रेषेखालील कुटुंबांच्या यादीत असणे आवश्यक
    • लाभार्थ्यांचा वय:
      • किमान 15 वर्षांपासून महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी
    • लाभार्थ्यांचा वय:
      • 65 वर्षापेक्षा कमी
    • अनुपस्थिति:
      • महाराष्ट्र राज्याच्या बाहेरील नागरिकांना योजनेचा लाभ दिला जाणार नाही
    • लाभार्थी अनुदान:
      • विधवा पत्नी आणि मुलांचे अभाव
    • अत्यावश्यक अटी:
      • अर्ज करणारा व्यक्ती हा महाराष्ट्र राज्याचा मूळ रहिवाशी असावा.
      • फक्त महाराष्ट्र राज्यातील रहिवाशांनाच या योजनेचा लाभ दिला जाईल.
      • अर्जदार व्यक्तीचे मिळकतीचे कुठल्याच प्रकारचे साधन असता कामा नये.
      • दारिद्र्य रेषेखालील रेशन कार्ड यादीत अर्जदाराचे नाव असणे आवश्यक आहे.
      • अर्जदार व्यक्तीच्या नावे जमीन असता कामा नये.
      • अर्जदार व्यक्ती कमीत कमी 15 वर्ष व अधिक महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असणे आवश्यक आहे. 
      • अर्जदार व्यक्तीचे वय 65 वर्षापेक्षा जास्त असल्यास अर्जदार पत्र मानला जाणार नाही.
      • महाराष्ट्रातील बाहेरील नागरिकांना या योजनेचा लाभ दिला जाणार नाही.
      • अर्जदार व्यक्ती केंद्र किंवा राज्य शासनाद्वारे सुरू केलेल्या किंवा योजनेअंतर्गत पेन्शन लाभाने अशा परिस्थितीत लाभार्थ्यांना संजय गांधी निराधार योजनेचा फायदा मिळवत नाही.
      • अनाथ मुले/मुलींना देय असलेले अर्थसहाय्य त्यांच्या संबंधित पालकांना सद्या पर्यंत दिले जात नाही.
      • जर लाभार्थीकडे फक्त मुलीच असेल, तर ती 25 वर्षांपर्यंत किंवा अविवाहित असेल, तरच लाभ मिळवत नाही.
      • मुलाला नोकरी ही शासकीय, निमशासकीय अथवा खाजगी क्षेत्रात मिळाल्यानंतर मुलाचे व कुटुंबाचे उत्पन्न विचारात घेऊन, लाभार्थ्यांची पात्रता ठरविण्यात येईल.
      • एखादा लाभार्थी मरण पावल्यास त्याला दिले जाणारे आर्थिक सहाय्य बंद करण्यात येईल.
      • लाभार्थी मृत्यू पावलेल्या दिनांकास आर्थिक सहाय्याची काही थकबाकी निघत असल्यास मृत्यूच्या दिनांकापर्यंत हिशोब केले जाणार, जेणेकरून लाभार्थीच्या उतरजीवी व्यक्तीला, म्हणजे त्याची पत्नी/तिचे पती किंवा कायदेशीर वारसास दिले जाईल.
      • मुलींच्या बाबतीत लग्न होईपर्यंत किंवा तीला नोकर मिळेपर्यंत (शासकीय / निमशासकीय/ खाजगी) लाभ मिळेल. त्यानुसार नोकरी करणाऱ्या (शासकीय / निमशासकीय / खाजगी) अविवाहीत मुलीचे व त्याचे कुटुंब लाभाने पात्र ठरविण्यात येईल.
      • अंध,कर्णबधीर, मुकबधीर, मतीमंद यांचे अपंगत्वाबाबत अपंग व्यक्ती अधिनियम १९९५ मधील तरतूदी प्रमाणे निर्णय घेण्यात येईल. परंतु यामध्ये किमान 40 % अपंगत्व असलेल्या व्यक्तीस या योजनेखाली लाभ घेण्यास पात्र ठरतील. 
      • घटस्फोट प्रक्रिया सुरू असलेल्या किंवा घटस्फोटित महिलाना पोटगी न मिळणाऱ्या तसेच या योजनेत विहित केलेल्या उत्पन्न मर्यादेपेक्षा कमी पोटगी मिळणाऱ्या महिला अनुदान पात्र राहतील.
      • मुलींचा विवाह झाल्यानंतर तिच्या पालक कुटूंबाला अनुदान पुढे चालू ठेवण्यात येईल.

संजय गांधी निराधार योजना अतिरिक्त माहिती:

  • योजनेच्या लाभार्थ्यांना वार्षिक रक्कम मिळू शकते.
  • महिलांसाठी विशेष योजना: महिला अटीच्या शर्तींनुसार लाभार्थ्यांना विशेष धनवानता दिली जाते.
  • शिक्षित युवक/युवतींसाठी कार्यक्रम: कौशल्य विकास, रोजगार संभावना, उद्योजकता प्रशिक्षण या कार्यक्रमांचा आयोजन केला जातो.
  • महाराष्ट्रातील गाव/गटांमध्ये निर्मितीसाठी विशेष सहाय्य: किसान समृद्धी, स्वामींची आत्मनिर्भरता, कौटुंबिक उत्पन्न योजना इत्यादी.
  • अंतिम दिवशी निधी: लाभार्थ्यांच्या विवाहाच्या खर्चासाठी निधी प्रदान केले जाते.
  • योजनेतील अर्जदारांसाठी नेतृत्वात्मक कार्यक्रम: स्वास्थ्य शिविर, शैक्षणिक प्रशिक्षण, रोजगार मेळावा इत्यादी.
  • योजनेच्या लाभार्थ्यांना विविध प्रकारच्या बचत योजना सुरू करण्यात सहाय्य केले जाते.

संजय गांधी निराधार योजनेच्या अंतर्गत सर्व संबंधित योजना कार्यान्वित करण्यात येत आहेत. 

संजय गांधी निराधार योजनेअंतर्गत ऑफलाईन अर्ज करण्याची पद्धत

संजय गांधी निराधार योजनेअंतर्गत ऑफलाईन अर्ज करण्याची पद्धत खूप सोपी आहे. तुम्हाला प्रथमस्थानी तुमच्या क्षेत्रातील जिल्हा कार्यालय किंवा तहसीलदार कार्यालयात जायला हवं.

  1. कार्यालयात जाणे: तुम्हाला तुमच्या जिल्ह्यातील किंवा तहसीलदार कार्यालयात जायला हवं. जेथे तुम्हाला संजय गांधी निराधार योजनेबाबतीत काम करण्याची माहिती मिळेल.
  2. संपर्क साधणे: कार्यालयात जाऊन, संजय गांधी निराधार योजनेसंबंधित अधिकाऱ्यांसोबत संपर्क साधायला हवं. त्यांना तुमची संजय गांधी निराधार योजनेअंतर्गतची माहिती प्राप्त करण्यासाठी तुम्हाला मदत करतील.
  3. अर्ज करणे: संपर्क साधल्यानंतर, तुम्हाला ऑफलाईन अर्ज करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे आणि अर्ज फॉर्म मिळेल. अर्जदाराने आपली सर्व माहिती भरून त्याच्या सहाय्याने अर्ज जमा करावे लागेल.

संजय गांधी निराधार योजनेअंतर्गत ऑनलाईन अर्ज करण्याची पद्धत

ऑनलाईन अर्जाच्या मागणीसाठी, आपण आपल्या लोकल जिल्हा किंवा तहसीलदार कार्यालयांचं भेट द्यावं लागेल आणि संजय गांधी निराधार योजनेसंबंधित अधिकाऱ्यांसोबत संपर्क साधावं.

अधिकृत वेबसाईटवरून ऑनलाईन अर्ज करण्यासाठी, खालील विधाने कार्य करावा:

  1. वेबसाइट भेट द्या: [https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in/] – हा अधिकृत वेबसाइट आहे.
  2. नवीन युजर नोंदणी: होम पेजवर गेल्यावर “नवीन युजर नोंदणी” वर क्लिक करा.
  3. माहिती भरा: तुमची वैयक्तिक माहिती, निवासाची माहिती, छायाचित्र, ओळखीचा पुरावा, पत्त्याचा पुरावा आणि इतर माहिती भरा.
  4. नोंदणी करा: सर्व माहिती भरून झाल्यावर “नोंदणी करा” वर क्लिक करा.
  5. लॉगिन करा: तुमचा युजरनेम आणि पासवर्ड द्या आणि लॉगिन करा.
  6. अर्ज करा: तुमची संजय गांधी निराधार योजनेच्या अर्जाची माहिती भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
  7. सबमिट करा: सर्व माहिती भरून झाल्यावर “सबमिट” बटनावर क्लिक करा.

अशा प्रकारे तुम्हाला संजय गांधी निराधार योजनेअंतर्गत ऑनलाईन अर्ज प्रक्रिया पूर्ण होईल.

आपल्याला संजय गांधी निराधार योजनेबद्दलची माहिती वाचून मिळवा, आणि योजनेचा लाभ कसा मिळवायचा हे समजून घ्या. तुमच्या परिसरातील निराधार व्यक्ती, अंध, अपंग, अनाथ मुले, मोठी आजार, घटस्फोटीत स्त्रिया, दुर्लक्षित महिला, वेश्याव्यवसायातून मुक्त स्त्रिया, अत्याचारी महिला, ट्रान्सजेंडर इत्यादी या गटांसाठी संजय गांधी निराधार योजनेची सहाय्य मिळवू शकते. त्यांना ह्या योजनेच्या महत्त्वाची माहिती द्या, किंवा ह्या लेखाचा लिंक त्यांना पाठवा, जेणेकरून ते योजनेअंतर्गत अर्ज करून लाभ मिळवू शकतील.